کابل چیست

کابل چیست

کابل وسیله‌ای است که از دو یا چند سیم هادی الکتریکی تشکیل شده و معمولاً در غلاف محافظی قرار دارد و برای انتقال برق بکار می‌رود.
مهم‌ترین و بیشترین عایقی که در ساختمان کابلها بکار میرودP.V.C (پلی وینیل کلراید) است که پرتو دور یا. P.V.C عایقی غیر قابل اشتعال است و این مزیت خوبی در کابلها میباشد. دارای انعطاف پذیری زیادی میباشد و تنها عیب أن این است که در درجه حرارت حدود صفر و زیر صفر از أن نمیتوان برای عملیات کابل کشی مورد استفاده قرار داد. مواردی مانند ارزانی تولید انبوه و سادگی ساخت باعث شده که بیش از ۹۰ درصد کابلهای فشار ضعیف از این عایق درست شوند .
نوعی عایق دیگر بنام PET (پلی اتیلن) برای کابلها بکار میرود که آتشگیر بوده و در مکانهای اختصاصی بکار میرود .
در بعضی از کابلها از عایق لاستیکی استفاده می‌شود که کاربرد زیادی ندارد .
هادی کابل‌ها از جنس مس و یا آلومینیوم میباشند. در صورتیکه بخواهیم از کابلی با هادی آلومینیوم برای کابل کشی هوایی استفاده کنیم باید یک رشته آن فولاد باشد .
برای شناسائی کابلها از حروفی استفاده می‌شود که روی کابلها نوشته شده است برخی از این حرف طبق استاندارد آلمانV.D.E بشرح زیر میباشد:
N کابل با هادی مسی
NR کابل با هادی ألومینیوم
Y علامت عایق پرتو دور میباشد
H علامت ورق متالیزه میباشد
T سیم تحمل کننده در کابل کشی هوایی
R حفاظت فولادی نواری شکل
Y روکش کمربندی پرتو دور
R هادی دایره ای شکل میباشد
E هادی یک رشته و دایره‌ای میباشد
M هادی چند رشته
S هادی بشکل مثلث

مشخصات کلی کابلها

ساختمان کابلها:

شناسائی کابلها:
قابلیت تحمل بار کابلها
پلاک خوانی الکترو موتورها:
انواع حفاظتها طبق استاندارد دین 40050
کابل :
چند نکته مهم و کوتاه :
مقاومت: عبارت است از عکس ال عملی که هر عنصر با توجه به ساختمان اتمی و تعداد الکترون لایه اخر در مقابل عبور جریان یا حرکت الکترونهااز خود نشان میدهد مقاومت با طول هادی نسبت مستقیم و با سطح مقطع نسبت عکس دارد . برای اندازه گیری مقاومت فلزات یک متر از انرا به سطح مقطعیک میلیمتر مربع انتخاب کرده و مقاومت انرا اندازه گیری میکنند (جداول اماده برای همه فلزات وجود دارد) که به ان مقاومت مخصوص میگویم و برحسب اهم است.
وقتی میگوییم مقاومت یک فلز با طول ان نسبت مستقیم دارد یعنی هرچه طول بیشتر باشد مقاومت هم بیشتر میشود L1
و وقتی میگوییم مقاومت با سطح مقطع نسبت عکس دارد یعنی هر چه سطح مقطع بزرگتر باشد مقاومت کمتر استL1=L2 S1 نتیجهR1
واحد مقاومت اهم میباشد که با حرف یونانی امگا نمایش میدهند.
هدایت الکتریکی عکس مقاومت است هرچه مقاومت بیشتر باشد هدایت کمتر است و واحد ان مو میباشد .
G=1/R
مثال: مقاومت یک سیم به طول 100 متر و به سطح مقطع 2 میلیمتر مربع؟
R=A*L/S
R=0.0175*100/2
مقاومت مخصوص =A طول = L سطح مقطع =S مقاومت مخصوص مس =0.0175

واحد	علامت کمیت	نام کمیت
اهم	R	مفاومت
متر	L	طول
میلیمتر مربع	A یاC	سطح مقطع
متر/میلیمتر مربع *اهم	ή	مقاومت مخصوص
زیمنس یا مو	G	هدایت الکتریکی
میلیمتر مربع*اهم/متر	X	هدایت مخصوص
کولن	Q	مقدار الکتریسیته
امپر	I	شدت جریان
ثانیه	T	زمان
میلیمتر مربع/امپر	J	تکاثف جریان

ساختمان کابلها:
هر نوع هادی که جریان برق را از خود عبور داده و توسط موادی از محیط اطراف خود عایق شده باشد را کابل مینامند . مهمترین و بیشترین عایقی که در ساختمان کابلها بکار میرود عبارتند ازP.V.C(پلی وی نیل کلراید) که پرتو دور یا پلاستیک نامیده میشود .
P.V.C عایقی غیر قابل اشتعال است و این مزیت خوبی در کابلها میباشد دارای انعطاف پذیری زیادی میباشد و تنها عیب ان این است که در درجه حرارت حدود صفر و زیر صفر از ان نمیتوان برای عملیات کابل کشی مورد استفاده قرار داد مواردی مانند ارزانی تولید انبوه و سادگی ساخت باعث شده که بیش از 90 در صد کابلهای فشار ضعیف از این عایق درست شوند. نوعی عایق دیگر بنامPET(پلی اتیلن) برای کابلها بکار میرود که اتشزا بوده و در مکانهای اختصاصی بکار میرود . در بعضی از کابلها از عایق لاستیکی استفاده میشود که کاربرد زیادی ندارد.
هادیها : هادیها از جنس مس و یا الومینیوم میباشند . در صورتیکه بخواهیم از کابلی با هادی الومینیوم برای کابل کشی هوایی استفاده کنیم باید یک رشته ان فولاد باشد .برای شناسائی کابلها از حروفی استفاده میشود که روی کابلها نوشته شده است برخی از این حرف طبق استاندارد المانV.D.E بشرح زیر میبا: شد
N کابل با هادی مسی
NR کابل با هادی الومینیوم
Y علامت عایق پرتو دور میباشد
H علامت ورق متالیزه میباشد
T سیم تحمل کننده در کابل کشی هوایی
R حفاظت فولادی نواری شکل
Y روکش کمربندی پرتو دور
R هادی دایره ای شکل میباشد
E هادی یک رشته و دایرهای میباشد
M هادی چند رشته
S هادی بشکل مثلث
مثال :
روی کابلی نوشته شده Nyyre--0.6/1kv مشخصات ان چیست؟
N هادی از جنس مس
Y روکش هادی از جنس P.V.C
Y روکش کمربندی از جنسP.V.C
R هادی بشکل دایره میباشد.(سطح مقطع کابل)
E هادی یک رشته و مفتولی میباشد.
و حداکثر ولتاژ مجاز بین فاز و نول 600 ولت و حداکثر ولتاژ مجاز بین دو فاز حداکثر 1000ولت میباشد .
شناسائی کابلها :
سایز سیمها و کابلها بر حسب سطح مقطع طبقه بندی شده و طبق جدول زیر است : 0.5 - 0.75 - 1 - 1.5 - 2.5 - 4-6-10-16-25-35-50-70-95-120-150-185-240-300-400-500

برای مشخص نمودن یک کابل یا سیم ابتدا تعداد رشته و سپس سطح مقطع سیم از هادیها را ذکر میکنند مانند کابل 4*2 که یعنی کابلی که رشتههادی به سطح مقطع 4 دارد . در کابلها چند رشته و از سایز 16 به بالا سیمهای فاز و نول دارای مقاطع مختلفند در اکثر کابلها سیم نول به اندازه دو مرتبه از سیم فاز کمتر است اما در کابلهای با سطح مقطع بالا این اختلاف تا سه هم میرسد سایز کابلها با هادی چند رشته به شرح زیر میباشد

1.5*4 2.5*4 4*4 6*4 10*4 16*4 10+25*3 16+35*3 25+50*3 70+120*3 70+150*3 95+180*3 120+240*3
مثال : کابل 10+25*3 چه کابلی میباشد؟
این کابل سه هادی به سطح مقطع 25 میلیمتر مربع برای فازهای اصلی و یک هادی به سطح مقطع 10 میلیمتر مربع برای نول دارد.
کابلهای روغنی :
کابلهای روغنی : در بعضی از کابلها از کابلها از عایق هادی ها کاغذ میباشد ابتدا ذرات بخار و هوای داخل کاغذ را گرفته و به روغن که عایق خوبی میباشد اغشته میکنند ضخامت کاغذها بسیار کم است و دور هر هادی چندین دور پیچیده میشود به این کاغذها کاغذ اشباع شده میگویند.
روی نوار روغنی یک کاغذ متالیزه از جنس الومینیم میپیچند که وظیفه دارد میزان مغناطیسی اطراف هر هادی را محدود نموده و از اثر ان روی میدان مغناطیسی فاز دیگر بکاهد . از کابلهای روغنی بیشتر در فشار متوسط استفاده میشود و بعلت گرانی خود کابل و همچنین مفصل و سر کابل در فشار ضعیف بندرت استفاده میشود .ممکن است بجای یک غلاف سربی از سه غلا که بدور هر فاز پیچیده شده استفاده شود در این صورت به ان کابل روغنی سه غلافه میگویند .

قابلیت تحمل بار کابلها
مقادیر فوق برای دما 20 درجه سانتیگراد میباشد و در صورتیکه دما افزایش پیدا کند و یا تعداد کابلها زیاد شود باید در ضرایب جداول زیر مقدار بار دهی کابلها ضرب شود

سه رشته	دو رشته	یک رشته	سطح مقطع
25	30	35	1.5
35	40	50	2.5
45	50	65	4
60	65	85	6
80	90	110	10
110	120	155	16
135	155	200	25
165	185	250	35
200	235	310	50
245	280	380	70
295	335	460	95
340	380	535	120
390	435	610	150
445	490	685	185

قابلیت تحمل کابلها کابلهای یک رشته و چند رشته در صورت قرار گرفتن گروهی در زمین

10	8	6	5	4	3	2	تعداد کابل در گودال
0.60	0.62	0.65	0.70	0.70	0.80	0.90	ضریب کاهش

ضریب بار مجاز کابل در درجه حرارت محیط

35	30	25	20	15	10	5	درجه حرارت محیط برحسب سانتیگراد
0.76	0.85	0.93	1.0	1.07	1.13	1.2	ضریب بار

یکی از اصلی ترین وسایل در صنعت برق هدایت این انرژی توسط سیم و کابل هاست .نقش کابل ها بسیار پر اهمیت است که می بایست اصول اولیه در انتخابو نصب و کاربرد و شرایط نگهداری از آن را به درستی اجرا نمود تا موجبات خسران در این سیستم نگردد. در این مبحث به کابلهای مورد استفاده درپست های برق فوق توزیع و انتقال می پردازیم . کابلهای بکار رفته در پست‌های فشار قوی از لحاظ کاربرد و سطح ولتاژ به سه دسته کابلهای فشارمتوسط ،فشار ضعیف و کابلهای فرمان سیستم های حفاظتی تقسیم‌بندی می‌شوند. در انتخاب کابل ها دانستن خصوصیاتی همچون مواد عایقی ، جنس و تعداد هادیها،سطح مقطع هادیها، جنس غلاف و زره دارای اهمیت می‌باشد . انتخاب صحیح کابل و نصب آن اهمیت دارد . انتخاب بدون رعایت اصول و استاندارد هاباعث تلفات بیش از اندازه در کابل و یا از بین رفتن خود کابل میشود . لذا با شناخت اصول و استانداردهای تعریف شده برای کابل ها سعی می کنیمبهره وری در این سیستم را به بیشینه برسانیم:
کابل‌در حقیقت نوعی هادی است که دارای پوشش عایقی می‌باشد. ساختمان کابل از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از هادی،عایق، پوسته عایق، پوسته هادی، پوسته فلزی، پرکننده، زره و غلاف که هر یک وظیفه خاصی را بعهده داشته و در مجموع قابلیت هدایتالکتریکی و استقامت الکتریکی، مکانیکی و شیمیایی کابل را برآورده می‌سازند.
در ساختمان کابل‌ها به طور عمده دو دسته مواد هادی و عایق بکار می‌روند. کابلها اغلب از هادیهایی در مرکز، پوشش عایقی، پوسته در اطراف هادی و عایق، زره و غلاف بیرونی جهت حفاظت در برابر اثرات شیمیایی و مکانیکی تشکیل می‌گردند.
شکل زیر برش مقطعی کابل را نشان می‌دهد. پوسته بکار رفته در اطراف هادی برای جلوگیری از تخلیه جزئی بین هادی و عایق بکار می‌رود،به همین دلیل باید اتصالات این پوسته با پوشش عایقی بطور کامل برقرار باشد .
پوسته فلزی کابل شامل سیم‌ها و نوارهایی است که در راستای طول کابل، در اطراف آن، زیر یک غلاف بیرونی پیچیده می‌شوند. این مجموعهمسیری را با امپدانس بسیار پایین برای جریان‌های اتصال کوتاه فراهم می‌آورند.
برای برسی کابلها ابتدای امر باید واژه هایی که توسط آن کابلها را دسته بندی می کنیم - مغزی: هادیهای قرار گرفته در داخل کابل که وظیفه انتقال توان را بعهده دارند.

- پوسته: لایه‌ای که وظیفه کنترل میدان الکتریکی را در درون عایق بعهده دارد. همچنین سطح یکنواختی را در مرزهای عایقی ایجاد کرده وبه پرکردن فضای خالی در این مرزها کمک می‌کند.
- غلاف: پوشش استوانه‌ای شکل یکپارچه و پیوسته فلزی یا غیرفلزی که معمولاً اکسترودشده می‌باشد.
- غلاف بیرونی: غلاف غیرفلزی که جهت اطمینان از حفاظت کابل در برابر عوامل خارجی، بر روی پوششهای فلزی بکار می‌رود.
- غلاف فلزی: غلافی که معمولاً از جنس سرب، آلیاژ سرب، آلومینیوم و یا آلیاژ آلومینیوم می‌باشد و بصورت صاف یا موجداربر روی مغزی‌(های) کابل بکار می‌رود تا از لحاظ مکانیکی حفاظت آن را برآورده سازد.
- غلاف جداکننده: غلاف داخلی که بین دو پوشش فلزی غیر هم جنس بکار می‌رود.
- زره: پوششی که از نوار(ها) یا سیمهای فلزی تشکیل شده و عموماً جهت حفاظت کابل در برابر اثرات مکانیکی
خارجی بکار می‌رود.
- پوسته فلزی (شیلد): لایه فلزی زمین‌شده‌ای که جهت محدودکردن میدان الکتریکی درون کابل و محافظت از آن در برابر اثرات الکتریکی خارجی بکار می‌رود. غلاف فلزی و زره هم می‌توانند نقش شیلد را بعهده بگیرند.
- پوسته هادی: پوسته‌ای الکتریکی که از مواد فلزی یا غیرفلزی نیمه هادی تشکیل شده و روی مغزی‌های بهم تابیده بکار می‌رود تا بایکنواخت کردن سطح خارجی هادی و میدان روی آن از بروز تخلیه جزئی در فواصل احتمالی بین عایق و هادی جلوگیری کند.
- پوسته عایق: پوسته‌ای الکتریکی که از مواد غیرفلزی یا فلزی نیمه هادی تشکیل شده و عایق را می‌پوشاند. این پوسته با محدود کردنمیدان الکتریکی مغزی‌ها از تخلیه جزئی و نشت جریان بین مغزی‌ها و سایر لایه‌های پوشاننده جلوگیری می‌کند.
- پوشش داخلی: پوششی غیرفلزی که مجموعه مغزی‌های (و در صورت وجود پرکننده‌های) یک کابل چند مغزی را در بر گرفته و بر روی پوشش محافظ بکار می‌رود.
- پرکننده: موادی که جهت پرکردن فضای خالی باقیمانده بین مغزی‌های یک هادی چند مغزی بکار می‌رود.
- عایق ترموپلاستیک: عایق ساخته ‌شده از جنس پلاستیک که در محدوده حرارتی مربوط به مشخصه پلاستیک، در اثر گرم شدن شل شدهو در اثر سردکردن، مجدداً سخت می‌شود. این نوع عایق در هنگام شل شدن انعطاف‌پذیر بوده و قادر به شکل گرفتن می‌باشد.
- عایق کراس لینک‌شده: عایق ساخته شده از مواد ترموپلاستیک یا کوپلیمر یا ترکیبی بر پایه یکی از این مواد که ساختار مولکولی داخلیآن تحت فعل و انفعالات شیمیایی از قبیل جوش‌دادن و یا پروسه‌های فیزیکی از قبیل تابش، تغییر می‌یابد.
خصوصیات کابلها :
تقسیم‌بندی هادیهای بکاررفته در کابلهای عایقی از دو دیدگاه صورت می‌گیرد، کابلهای با نصب ثابت و کابلهای انعطاف‌پذیر.در نصب ثابت دو نوع هادی وجود دارد. کلاس 1 تنها برای هادیهای یکپارچه و کلاس 2 برای هادیهای رشته‌ای. هادیهای بکاررفته د ر کابلهای انعطاف‌پذیر نیز به دو کلاس 5 و 6 تقسیم می‌شوند، که هادی کلاس 6 انعطاف‌پذیرتر هستند .
هادیهای یکپارچه از مس خالص، مس انیله ‌شده با روکش فلزی، آلومینیوم خالص یا آلیاژ آلومینیوم ساخته می‌شوند.سطح مقطع این هادیها دایره‌ای می‌باشد و مشخصات آنها در جدول زیر ارائه شده است. هادیهای با سطح مقطع 25 میلیمترمربع و بیشتر تنها جهت کاربردهای خاص می‌باشند. برای این دسته از هادیها در صورتی که کابل چند مغزی باشد،سطح مقطع هادی می‌تواند دایره‌ای یا فرم داده شده باشد .
جدول مشخصات هادیهای یکپارچه (کلاس 1 )

سطح مقطع نامیmm2	حداکثر مقاومت هادی در 20 درجه سانتیگراد(W/km)
	هادی مسی گرد		هادی آلومینیوم گرد یا فرم‌داده شده، بدون روکش، با پوشش فلزی یا با روکش فلزی
	بدون روکش	با پوشش فلزی
5/0	36	7/36	-
75/0	5/24	8/24	-
1	1/18	2/18	-
5/1	1/12	2/12	1/18
5/2	41/7	56/7	1/12
4	61/4	7/4	41/7
6	08/3	11/3	61/4
10	83/1	84/1	08/3
16	15/1	16/1	91/1
25	727/0	-	20/1
35	524/0	-	868/0
50	387/0	-	641/0
70	268/0	-	443/0
95	193/0	-	320/0
120	153/0	-	253/0
150	124/0	-	206/0
185	-	-	164/0
240	-	-	125/0
300	-	-	100/0

ابعاد هادی‌های کابل فشار متوسط و فشار ضعیف باید به گونه‌ای باشد که ظرفیت مناسب جهت حمل جریان مشخص شده را داشته باشند.
کلیه کابلهای قدرت تک ‌فاز باید یک هادی با ابعاد مناسب جهت حمل جریان و یک هادی اتصال زمین که مقدار ظرفیت جریان نامی آن حداقل 100درصدهادی فاز باشد، داشته باشند.در کابلهای قدرت سه فاز باید عمر سرویس‌دهی کابل حداقل برابر با عمر طراحی پست باشد.
کابل باید مشخصه‌های عایق موردنیاز را در محدوده‌های دمایی نامی خود و حداکثر دمای محیط و گرمای ایجاد‌شده توسط خود کابل، در حین سرویس‌دهی را حفظ کند .
سه هادی با ابعاد مناسب و یک هادی با اتصال زمین با ظرفیت جریان نامی حداقل 58درصد هادی فاز، داشته باشند.
کلیه کابلهای قدرت و کنترل باید از طول یکپارچه بوده و هیچ‌گونه اتصال در آن وجود نداشته باشد. هادیهای متعلق به فیدرهای مختلف و یا دسته سیم‌های مختلف نباید در یک کابل قرار گیرند.
کابل CT وPT باید چهارمغزی باشند به جز کابلهایی که برای سیگنال‌های سنکرونیزاسیون می‌باشند که می‌توانند2 مغزی داشته باشند .
اگر غلاف و اتصال آن نتواند در برابر حداکثر جریان 50 هرتز تخمین زده شده عبوری از غلاف به مدت 5/0 ثانیه در لحظه خطای زمین، پایداری کند، هادیهای زمین موازی باید در طول کابل کشیده شوند . در صورتی که کابل در محل مرطوبی نصب شود، علی‌الخصوص در مواردی که در زمین دفن می‌گردد، و نیز در مواردی که درمحیط‌های خورنده شیمایی نصب می‌گردد باید مشخصه‌های عایق خود را حفظ کند .
برای انتخاب کابلهای قدرت، پارامترهای زیر باید در نظر گرفته شود:

ظرفیت عبور پیوسته جریان
- ظرفیت اتصال کوتاه
- افت ولتاژ
برای انتخاب کابلهای کنترل پارامترهای زیر باید در نظر گرفته شود:
- افت ولتاژ مجاز
- ضرایب بار و اضافه جریان ترانسفورماتورهای اندازه‌گیری
- بزرگترین جریان بار
- کابل قدرت فشار متوسط ، فشار ضعیف و کابلهای کنترل و حفاظت باید دارای لایه‌های زیر باشند :
- پوسته‌هادی (تنها برای کابلهای فشار متوسط):پوسته هادی باید از ترکیبات نیمه هادی اکسترودشده باشد .
- عایق‌بندی : کلیه کابلهای فشار ضعیف و کنترل و حفاظت باید عایقPVC مقاوم در برابر آتش داشته باشند. کابلهای فشار متوسط باید دارای عایق XLPE(پلی‌اتیلن کرانس لینک شده)، مناسب برای کلاس مربوطه باشند.
- پوشش عایق: پوشش PVC باید بر روی عایق هادیهای کابلهای فشار ضعیف و حفاظت و کنترل بکار رود این پوشش باید بدون هیچ مشکلی جدا شود. بعنوان مثال هنگامی که کابل در حال نصب می‌باشد، عایق هادیها نباید صدمه ببیند.
- غلاف ( تنها برای کابلهای فشار متوسط و کنترل و حفاظت) : کلیه کابلهای مدارهایCT و PT، مدارهای کنترل و کابلهای فشار متوسط باید دارای غلاف سربی باشند، ضخامت غلاف سربی باید به گونه‌ای باشد که در برابر حداکثر جریان خطای زمین به مدت 5/0 ثانیه پایداری نماید .
- پوششPVC (تنها برای کابلهای فشار متوسط، کنترل و حفاظت): پوشش PVC باید بر روی غلاف بکار رود تا غلاف و زره را از لحاظ الکتریکی از هم جدا کند .
- زره :کلیه کابلهای چندمغزی باید دارای زرهی از نوارهای فولاد گالوانیزه باشند. نوارهای بکاررفته در زره کلید کابلهای تک مغزی باید از جنس مواد غیرمغناطیسی (آلومینیوم) باشند همچنین زره باید در برابر حداکثر جریان خطای زمین به مدت 5/0 ثانیه پایداری کند.
- غلاف کلی : کلید کابلها باید بوسیله غلافی از جنسPVC پوشانده شوند. این غلاف باید ضداشتعال بوده و از مواد ضدآب تهیه شود .
- قرقره کابل : کلیه کابل‌ها باید بر روی قرقره‌ای پیچیده شوند که قطر آن به اندازه کافی بزرگ باشد تا از تغییر مشخصه‌های فیزیکی هادی جلوگیری بعمل آید . طراحی، ساختار و استحکام قرقره‌ها باید به گونه‌ای باشد که امکان حمل مطلوب هادی به مقصد موردنظر بدون هیچ‌گونه جابجایی، ساییدگی و یا سایر آسیب‌های ناشی از حمل و نقل، مسیر باشد. قرقره‌ها باید قادر به پایداری در برابر کلیه تنش‌های ناشی از عملیات نصب باشند. هر انتهای هادی باید به طرز ایمن و مناسبی آب‌بندی و به قرقره بسته شود. علاوه بر علامتهای موردنیاز جهت حمل و نقل، هر قرقره باید دارای صفحه نشانه‌ای باشد که شماره سریال، ابعاد و تعداد هادیها، طول هادی، فلش مشخص‌کننده انتهای کابل، وزن کل و وزن خالص بر روی آن درج شود. علامتهای مربوط به اندازه‌گیری باید به فاصله هر 1 متر بر روی کابل فراهم گردد.
- طول کابل : کابل‌ها باید در حداکثر طول ممکن جهت حمل و نقل، تهیه گردند. استوانه‌ای که کابل بر روی آن پیچیده می‌شود باید بیش از یک تکه از کابل را شامل گردد.
- مشخصه‌های مغزی : کابل‌ها باید بصورت زیر براساس رنگ‌کدگذاری شوند .
- رنگهای قرمز، زرد و سبز جهت هادیهای فاز
- سیاه برای نوترال و سایر اتصالات
- زرد / سبز برای اتصالات زمین (تنها مورد کابل‌های فشار ضعیف )
- خاکستری برای مدار DC
هادیهای کابل‌های کنترل باید دارای نشانه‌گذاری عددی باشند. این نشانه‌گذاری باید از بهترین کیفیت پوده و نباید بر اثر تماس در حین حمل و نقل پاک شود. همچنین شماره‌ها باید قابل تشخیص باشند .
مشخصه‌های کابل و سازنده باید در طول کابل و در جای مناسب بصورت پیوسته آورده شود و دارای جزئیات زیر باشد :
- نام و علامت تجاری سازنده
- سال تولید
- ولتاژ نامی
- تعداد مغزی‌ها و سطح مقطع
- طول کابل
- سینی کابل:
در صورتی که از سینی کابل استفاده شود، سینی باید از فولاد گالوانیزه گرم ساخته شود. ساختار سینی باید به گونه‌ای باشد که در صورت قرار گرفتن کابلها در سینی کابل، در نقطه میانی بین پایه‌های نگهدارنده آن بیش از 5/0 سانتیمتر شکم وجود نداشته باشد. نگهدارنده‌‌های کابل باید به فاصله حداکثر 3 متر از هم قرار گیرند.
- متعلقات کابل:
گلندهای کابل باید برای نوع کابل مورداستفاده مناسب باشند. گلند کابل باید از فولاد ضد زنگ ساخته شود.
تعداد کافی نسبت پلاستیکی کابل باید در نظر گرفته شود.
کلیه تجهیزات و متعلقات جهت تکمیل کابل‌کشی باید مطابق با نیازهای نصب فراهم گردد.
- سر کابل‌ها و کلمپ‌ها:
سرکابل‌ها و کلمپ‌ها باید در برابر حرارت قابل جمع‌شدن باشند .
سرکابل باید با کلیه متعلقات لازم جهت نصب مطلوب، کامل گردد.
لعاب باید صاف و سخت بوده و کلیه بخشهای چینی را که در معرض هوا قراردارد کاملاً بپوشان و برای نصب خارج از ساختمان باید به رنگ قهوه‌ای تیره باشد.چینی نباید مستقیماً با مواد سخت پوشانده شود و در صورت نیاز، باید واشری بین چینی و قطعه اتصال قرار گیرد.
کلیه سطوح کلمپ‌های چینی که در تماس با واشر هستند باید به دقت زمین شود و بدون لعاب باشد وسیله چفت و سب زره باید قادر به بستن زره کابل باشد به گونه‌ایکه کلمپ در برابر هرگونه اتصال کوتاه ناشی از کنده شدن زره که از بدنه گلند به اتصال‌دهنده‌ها جریان می‌یابد ناپایداری نماید .
- کابل کششی:
کلیه کابل‌ها باید در سینی کابل و یا در داکتها نصب شوند، بر روی صفحات فولادی محکم شوند و یا در شیارها و یا نمونه‌هایی در زمین خوابانده شوند .
یک سیستم مشترک برای شماره‌گذاری کابل باید در مورد سایر وسایل نیز بکار گرفته شود.
کابلها باید از تابش مستقیم آفتاب مصون بمانند، یعنی کلیه کابلهایی که روی سطح زمین قرار دارند باید پوشانده شوند یا در محفظه‌ای قرار گیرند .
کلیه سوارخها و یا گودیهای موجود در مجموعه کابل باید بعد از اینکه کابل بوسیله مواد مقاوم در برابر آتش نصب گردید، بسته شوند.
در صورتی که کابل از زیر جاده رد شود، باید در درون لوله‌هایی قرار گرفته و حداقل 80 سانتیمتر زیر سطح زمین دفن شوند.
هادیهای درون اطاقک و بین جعبه ترمینال‌ها و تجهیزات باید در مجراهای پلاستیکی خوابانده شوند. کلید سیم‌کشی‌ها باید علامت‌گذاری شود .
کابل‌های کنترل، هادیها و سیم‌های کنترل باید دارای علامتگذاری باشند. انتهای کابل باید با یک شماره هادی مجزا و شماره کابل، علامتگذاری شود. هادی باید علاوه بر آنبا مشخصه‌های ترمینال خود علامتگذاری شود. مدارهای کابل قدرت باید علامتگذاری توان AC داشته باشند .
کابلهای کنترل باید با وسیله جداکننده مناسب از کابلهای قدرت جدا شود .

کابلهایی که در داخل ساختمان در درجه حرارت بالا نصب می‌گردند باید از مواد عایقی تشکیل شوند که با نیازهای مربوط به این نوع محیط همخوانی داشته باشد .
خطر آتش باید با انتخاب کابلهایی که غلافهای مقاوم در برابر آتش دارند و با آرایش مناسب مسیر کابلها، محدود گردد.
عواقب ناشی از آتش باید با آرایش کابل بوسیله جداسازی فیزیکی یا ایجاد فاصله، محدود گردد .
جعبه‌ها و جعبه اتصالات باید به اندازه کافی جا داشته باشد که هادیها بتوانند به طرز مرتب و قابل اطمینان درون آن اتصال یابند و آرایش جعبه‌ترمینال‌ها و جایگذاری آنها باید به گونه‌‌ای باشد که آزمون و تشخیص خطا به سهولت امکان‌پذیر باشد. جعبه کنترل‌ها، جعبه اتصالات و کابلها باید دارای ذخیره باشند تا در صورتی که تجهیز اضافه‌ای در آینده نصب گردید، حداقل گسترش در آنها موردنیاز باشد.
به منظور افزایش در سطح مقطع، هادیها می‌توانند بصورت مواردی نصب گردند. سطح مقطع هادی به گونه‌ای انتخاب می‌گردد که نیازی به موازی کردن بیش از دو هادی نباشد.
هادی کابل فشار متوسط و فشار ضعیف باید از رشته سیم‌های مسی انیله شده نرم تشکیل شود.هادی کابل‌های کنترل و حفاظت باید از حداقل 3 رشته مسی تشکیل شوند. مسطح مقطع این رشته‌ها در مورد کابلهای کنترل نباید کمتر از 5/2 میلیمتر مربع و در مورد هادیهای مدار CT وVT نباید کمتر از 6 میلیمتر مربع باشد.
درهادیهای رشته‌ای غیرمتراکم با سطح مقطع دایره (کلاس 2) ،این هادیها از جنس مس خالص، مس انیله‌شده با پوشش فلزی، آلومینیوم خالص، آلیاژ آلومینیوم با پوشش فلزی، آلومینیوم با روکش فلزی یا آلومینیوم دارای روکش و پوشش فلزی ساخته می‌شوند.
سطح مقطع هادیها رشته‌ای آلومینیومی بیش از 10 میلیمتر مربع می‌باشد، اما در کاربردهای خاص سطوح مقطع 4 و 6 میلیمتر مربع نیز می‌تواند استفاده شود. کلیه سیمهای بکاررفته در هادیهای رشته‌ای کلاس 2 دارای سطح مقطع یکسان می‌باشند.
- هادیهای رشته‌ای متراکم با سطح مقطع دایره‌ای و فرم داده شده (کلاس 2 )
این نوع هادیها از جنس مس خالص، مس انیله‌شده با پوشش فلزی، آلومینیوم خالص یا آلیاژ آلومینیوم می‌باشند. سطح مقطع هادیهای با سطح مقطع دایره‌ای 16 میلیمتر مربع و در مورد هادیهای با سطح مقطع فرم داده شده 25 میلیمتر مربع و بیش از آن می‌باشد.
نسبت قطر دو سیم با سطح مقطع متفاوت در این هادیها حداکثر 2 می‌باشد. تعداد سیمهای بکاررفته در هر هادی و مقاومت آن در20 درجه سانتیگراد در جداول ارائه شده است .
1-3-2- هادیهای انعطاف‌پذیر (کلاس 5 و 6 )
جنس این نوع هادیها مس یا مس انیله ‌شده با پوشش فلزی است. سیمهای بکاررفته در این نوع هادیها دارای سطح مقطع یکسان می‌باشند.
قطر سیمها و مقاومت هادی در 20 درجه سانتیگراد و ضریب تصحیح مقاومت هادی برحسب درجه حرارت در جداول ارائه شده است.
جدول مشخصات هادیهای رشته‌ای

سطح مقطع نامی هادی (mm2)	حداقل تعداد سیمهای بکاررفته در هادی									حداکثر مقاومت هادی در 20 درجه سانتیگراد(W/km)
	هادی دایره‌ای (غیرمتراکم )			هادی دایره‌ای متراکم				هادی فرم		هادی مسی		هادی آلومینیوم با سیم‌های بدون روکش، با پوشش فلزی یا با روکش فلزی
										سیم بدون روکش	سیم‌های با پوشش فلزی
	مس	آلومینیوم		مس		آلومینیوم		مس	آلومینیوم
5/0	7	-	-		-		-		-	0/36	7/36	-
75/0	7	-	-		-		-		-	5/24	8/24	-
1	7	-	-		-		-		-	1/18	2/18	-
5/1	7	-	6		-		-		-	1/12	2/12	-
5/2	7	-	6		-		-		-	41/7	56/7	-
4	7	7	6		-		-		-	61/4	7/4	41/7
6	7	7	6		-		-		-	08/3	11/3	61/4
10	7	7	6		-		-		-	83/1	84/1	08/3
16	7	7	6		6		-		-	15/1	16/1	91/1
25	7	7	6		6		6		6	727/0	734/0	20/1
35	7	7	6		6		6		6	524/0	529/0	868/0
50	19	19	6		6		6		6	387/0	391/0	641/0
70	19	19	12		12		12		12	268/0	270/0	443/0
95	19	19	15		15		15		15	193/0	195/0	320/0
120	37	37	18		15		18		15	153/0	154/0	253/0
150	37	37	18		15		18		15	124/0	126/0	206/0
185	37	37	30		30		30		30	0991/0	100/0	164/0

240	61	61	34		30		34		30	0754/0	0762/0	125/0
300	61	61	34		30		34		30	0601/0	0607/0	100/0
400	61	61	53		53		53		53	0470/0	0475/0	0778/0
500	61	61	53		53		53		53	0366/0	0369/0	0605/0
630	91	91	53		53		53		53	0283/0	0284/0	0469/0
800	91	91	53		53		-		-	0221/0	0224/0	0367/0
1000	91	91	53		53		-		-	0176/0	0177/0	0291/0
1200	-	-	-		-		-		-	0151/0		0247/0
1400	-	-	-		-		-		-	0129/0		0212/0
1600	-	-	-		-		-		-	0113/0		0186/0
1800	-	-	-		-		-		-	0101/0		0165/0
2000	-	-	-		-		-		-	0090/0		0149/0

جدول تبدیل واحدهایی که در صنعت سیم و کابل کاربرد دارند

Commonly Used Conversion Factors

	Weight, Force and Mass Conversions
To convert from	ounces (avdp) To	Multiply by
grams		0.03527
kilograms	newtons	9.807
kilograms	ounces (avdp)	35.27
kilograms	pounds (avdp)	2.205
newtons	kilograms	0.102
ounces (avdp)	grams	28.35
pounds (avdp)	kilograms	0.4536
kilograms/cm²	psi	14.223
kilograms/mm²	psi	1422.3
megapascals (Mpa)	psi	145.04
newtons/meter²	pascals	1
newtons/meter²	psi	0.000145
pascals	newtons/meter²	1
pascals	psi	0.000145
pounds/in² (psi)	kilograms/cm²	0.07031
pounds/in² (psi)	kilograms/mm²	6894.8
pounds/in² (psi)	pascals	6894.8
angstroms	inches	3.937 ? 10-9
centimeters	inches	0.3937
centimeters	feet	0.03281
feet	centimeters	30.48
feet	meters	0.3048
feet	millimeters	304.8
inches	angstroms	2.54 ? 108
inches	centimeters	2.54
inches	meters	0.0254
inches	millimeters	25.4
meters	angstroms	1 ? 1010
meters	feet	3.281
meters	inches	39.37
millimeters	feet	0.003281
millimeters	inches	0.03937
dwt (pennyweight)	grams	1.555
dwt (pennyweight)	ounces (avdp)	0.05486
dwt (pennyweight)	ounces (troy)	0.05
grams	dwt (pennyweight)	0.643
grams	ounces (avdp)	0.03527
kilograms	pounds (avdp)	2.205
kilograms	pounds (troy)	2.679
ounces (avdp)	dwt (pennyweight)	18.23
ounces (avdp)	grams	28.35
ounces (avdp)	ounces (troy)	0.9115
ounces (troy)	dwt (pennyweight)	20
ounces (troy)	ounces (avdp)	1.097
ounces (troy)	pounds (avdp)	0.06857
ounces (troy)	pounds (troy)	0.08333
pennyweights	(see dwt)
pounds (avdp)	ounces (troy)	14.58
pounds (avdp)	kilograms	0.4536
pounds (troy)	kilograms	0.3732
pounds (troy)	ounces (troy)	12
centimeters/sec	ft/min	1.9685
centimeters/sec	inches/sec	0.3937
ft/min	inches/sec	0.2
ft/min	centimeters/sec	0.508
gram-centimeters	ounces-inches	0.01389
inches/sec	ft/min	5
microhm cm	ohms/cir.mil ft	6.015
ohms/cir.mil ft	microhm cm	0.1662
ohms/cir.mil ft	ohms mm²/meter	0.001662
ohms/ft	ohms/meter	3.281
ohms/meter	ohms/ft	0.3048
ohms mm²/meter	ohms/cir.mil ft	601.5
ounces/inch

ساختمان کابلهای برق
کابل ها بر اساس نوع کاربردی که دارند بسیار متنوع هستنند و به شکل های مختلفی در بازار یافت می شوند.ساختمان و اجزای تشکیل دهنده کابل های مخابراتی کاملا با کابل های مورد استفاده در صنعت برق فشار قوی و ضعیف تفاوت دارند؛اما به طور کلی کابل ها همواره از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل شده اند. تفاوت کابل ها ناشی از نوع کاربرد آنهاست،یعنی نوع کاربردشان موجب می شود که جنس،شکل،سطح مقطع و تعداد هادی ها و عایق ها با یکدیگر تفاوت داشته باشند.این تفاوتها موجب تقسیم بندی کابل ها می گردد.
هادی ها:
هادی ها از سیم مسی تقریبا خالص و دارای انعتاف قابل قبول یا از آلومینیوم یا آلیاژهای مخصوص ساخته می شوند.
سطح مقطع هادی ها با توجه به مقدار جریان عبوری و نوع کاربرد ،در اندازه های گوناگون و شکل های متفاوت ساخته می شوند.
الف_دایره ای تک رشته با علامت اختصاری (re) و چند رشته با علامت اختصاری (rm).
ب_مثلثی (سه گوش)تک رشته ای با علامت اختصاری (se) و چند رشته ای با علامت اختصاری (sm).
عایق ها:
عایق سیم ها و غلافی که روی کابل قرار می گیرند،معمولا از جنس پلاستیک pvc (پلی ونیل کلراید)است.البته عایق های دیگری همچون کاغذ و برخی ترکیبات شیمیایی در بعضی کابل های مخصوص قرار می گیرند.این عایق ها باید بر اساس شرایط کاری و محیطی و نوع مصرفی که دارند،از استحکام مکانیکی و مشخصه های الکتریکی لازم برخوردار باشند.
برای جلوگیری از اشتباه و جهت تشخیص سیم های کابل از یکدیگر ،عایق سیم های هادی را در رنگ های مختلف انتخاب می کنند. در پایین رنگبندی عایق سیم ها بر اساس استاندارد VDE0271 آلمان و۶۰۷ موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI 607) مشخص شده.
رنگ عایق سیم ها
۱-سیاه
۲-آبی روشن _سیاه
۳-سز و زرد_آبی روشن_سیاه
۴-(سبز و زرد_سیاه_آبی روشن_قهوه ای) یا (سیاه_آبی روشن_قهوه ای_سیاه)
۵-(سبز و زرد_مشکی_آبی روشن_قهوه ای_سیاه)یا(سیاه_آبی روشن_قهوه ای_سیاه_سیاه)
و بالاتر
سیم حفاظت سبز و زرد و بقیه سیم ها دارای عایقی به رنگ سیاه با شماره های سفیدکه شماره گذاری از ذاخل به خارج می باشد.
غلاف کابل ها
برای حفاظت کابل ها در برابر عوامل محیطی و ضربات مکانیکی آنها را به وسیله یک یا چند لایه (غلاف) از جنس فلز (مس،سرب و فولاد)،کاغذ و مواد پلاستیکی _به ویژه pvc _می پوشانند.کابل ها با توجه به لایه های خارجی آنها به انواع مختلفی تقسیم می شوند.
جریان مجاز
جریان مجاز عبوری از سیم ها و کابل ها به گونه ای تعین می شود که در هر نقطه ای از کابل،حرارت تولید شده در هادی های آن به خوبیبه محیط اطراف منتقل شود؛ به طوری که درجه حرارت عایق در سطح هادی سیم ها و کابل های پی.وی.سی. از ۷۰ درجه سانتی گراد تجاوز نکند.
جریان های مجاز عبوری داده شده برای کابل های برق وقتی در داخل خاک قرار می گیرند،بر مبنای قرار گرفتن کابل به روی بستری از ماسه نرم است که پس از خاک ریزی به روی کانال سطح ان آجر فرش شود.
به علاوه،کابل در مسیر خود می تواند از داخل تعداد محدودی لوله،فولادی که طول هیچ یک از آنها بیشتر از ۶ متر باشد عبور کند.
جریان مجاز کابل هایی که در هوای آزاد قرار دارند،بر اساس ضریب بار ۱ و در هوای با درجه حرارت ۳۰ درجه سانتی گراد است.
جریان مجاز کابل هنگامی که کاملا در داخل آب قرار گرفته باشد ۱۵/۱ برابر جریان در کابل قرار گرفته در خاک است. اما باید توجه داشت که وقتی قسمتی از کابل در خاک یا هوای آزاد باشد،این قسمت ها تعیین کننده جریان عبوری از کابل هستنند.
افت ولتاژ در کابل
در شبکه های پخش الکتریکی اندازه سطح مقطع کابل تنها بر اساس جریان مجاز عبوری از آن انتخاب نمی شود؛بلکه طول کابل که متناسب با افت ولتاژ است نیز عامل تعین کننده ای به شمار می آید.
شرایط نصب و قرار دادن کابل های برق
کابل های با غلاف و عایق پلاستیکی را نباید هیچ گاه در درجه حرارت زیر ۵- درجه سانتی گراد نصب و کابل کشی کرد.در صورت اجبار،قرقره،کابل باید چند روز قبل از نصب در محیط گرمی(حدود۲۰درجه سانتی گراد) انبار شود. در هنگام کابل کشی شعاع خمش کابل های پلاستیکی نباید از ۱۵ برابر قطر خارجی کال کوچکتر باشد.
اما در انتهای کابل می توان شعاع خمش را در موارد خاص با رعایت اصول فنی تا نصف مورد فوق کاهش داد.
هنگامی که کشیدن کابل توسط دستگاه های مخصوص انجام می گیرد باید مواظب بود که نیروی کششی وارده به کابل از مقادیر مجاز بیشتر نشود.اگر کابل در خاک دفن شود باید گودالی به عمق ۷۰ سانتی متر حفر کرد و کابل ها را در این گودال در خاک نرم(الک شده) به ارتفاع ۲۰ سانتی متر قرار داد و روی آن آجر و بر روی آجر خاک معمولی ریخت.این عمل سبب می شود که از فشار طبقات خاک بر روی کابل و تعقیر شکل آن جلو گیری به عمل آید و همچنین در موقع کندن زمین با بیل و کلنگ صدمه ای به کابل وارد نیاید.
سیم های برق با هادی مسی
سیم های مفتولی نوع(NYA): هادی این نوع سیم ها از مس نرم شده با پوششی از ماده پی.وی.سی در رنگ های مختلف ،متنند،سیاه،قرمز،زرد،سبزو… تشکیل شده است.
ولتاژ اسمی سیم۷۵۰/۴۵۰ ولت است و برای جریان های مختلف با سطح مقطع های ۵/۱ تا۲۴۰ میلی متر مربع ساخته می شود.
کاربرد سیم NYA :برای مصرف در تابلو های برق و تاسیساتی که به طور ثابت نصب می شوند در نقاطی خشک در داخل لوله ،روی دیوار ،داخل دیوار و خارج از آن با استفاده از مقره به کار میرود.استفاده از این سیم در داخل دیوار به طور مستقیم مجاز نیست.
سیم نیمه افشان(NYAB): ساختمان این سیم مثل کابل NYA است. ولتاژ اسمی این نیز
۴۵۰/۷۵۰ ولت است و کاربرد آن: برای مصرف در تاسیساتی که به طور ثابت نصب می شوند در نقاطی خشک در داخل لوله ،روی دیوار،داخل دیوار و خارج از آن با استفاده از مقره به کار می رود.
استفاده از این سیم به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.این سیم نسبت به نوع NYA نرمش بیشتری دارد.
سیم های افشان (قابل انعطاف) (NYAF) :ساختمان این نوع سیم مانند سیم های نوع NYA و NYAB می باشد و ولتاژ اسمی آن ۵۰۰/۳۰۰ ولت است.
کاربرد سیم:برای مصرف در تاسیساتی که به طور ثابت می شوند در نقاطی خشک در داخل لوله ،روی دیوار،داخل دیوار و خارج از آن با استفاده از مقره به کار می رود.استفاده از این سیم به طور مستقیم ر داخل دیوار مجاز نیست.
کابل ها
کابل های افشان قابل انعطاف نوع (NYMHY)
کاربرد:جهت مصرف در نقاطی خشک و نمناک هنگامی که نرمش بیشتر و خواص متوسط مکانیکی مورد نیاز می باشد.در منازل و ادارات نیز برای اتصال وسایل برقی متحرک (حتی گرمازا) به برق مورد استفاده قرار می گیرد.کاربرد این کابل در فضای باز مجاز نیست.
ساختمان این کابل از هادی نرم شده که به وسیله ماده پی.وی.سی.عایق می شود،تشکیل شده است.سیم های به هم تابیده شده (اندازه ۷۵/۰*۲ میلی متر مربع به صورت موازی) در داخل غلاف کابل به رنگ سفید یا مشکی قرار می گیرند. (شکل ۹)
کابل های زمینی (NYY) :این نوع کابل های برق برای کابل کشی در زیر زمین ،در آّب،در کانال و محل هایی که امکان ضربه مکانیکی نباشد با ولتاژ اسمی ۱۰۰۰/۶۰۰ ولت مورد استفاده قرار می گیرد.
ساختمان این نوع کابل ها از رشته های هادی مسی نرم شده که به وسیله پی.وی.سی. عایق و غلاف میشوند،تشکیل شده است.مقطع هادی این نوع کابل ها گرد یا سه گوش است.
سیم های عایق شده پس از تابیدن برای گرد شدن مقطع در داخل ماده پر کننده قرار می گیرند. به دور کابل های دارای هادی سه گوش ،نوار پلاستیکی پیچیده می شود. (شکل ۱۰)

و برای اتصال تمام کابل ها باید از کابلشو و کفشک استفاده شود
تلفن تماس[phone] -- 33964122
   فاکس [phone]
تلفن همراه
   09120620556     
http://www.cable-wire.ir